Tüketilmesi gereken yararlı yağlardan çok defa bahsettik. Bunlar hatırladığınız üzere Omega-3, Omega-6. Eminim siz de oradan buradan bir çok kez duymuşsunuzdur.

İyi yağlardan bahsettiğimize göre bir de bunların zıttı olması gerek öyle değil mi? Evet maalesef sağlığımızı tehdit eden kilo aldıran kötü huylu yağlar etrafımızı sarmış durumda.

Bir güzel haber vermek istiyorum. Kötü huylu yağların tamamı sanayi ürünü olan işlenmiş gıdaların içerisinde mevcut. Doğal beslenirseniz, yani işlenmiş ürünlerden uzak durursanız kötü huylu yağ kotanızı doldurmanız oldukça güç.

Kötü huylu yağlar hangileri?

Öncelikle yağın başına "Kötü" sıfatını koyabilmemiz için yapısına bakmamız gerekir. Bu dersi kimyaya çevirip sizi sıkmayı düşünmüyorum. Basit bir şekilde açıklayacağım.

Vücudumuzda yağlar, yağ asitleri olarak dolaşır. Yağ asitleri de uzun hidrokarbon zincirlerinden oluşmuştur. Karbon-karbon çift bağlarının bulunduğu yerlerde iki tür guruplaşma söz konusu olabilir. Biri cis diğeri ise trans. Sizin de isimden anlamış olduğunuz gibi eğer yağların içinde trans şekli fazla ise işte o yağlar kötü huylu.

Trans yağlar

Doğada trans yağlara kendiliğinden oluşmuş bir şekilde rastlamak pek mümkün değil. Doymamış yağlar bir takım işlemlerden geçiriliyor ve trans yağlar ortaya çıkıyor.

Yağ üreticilerinin bundan bir kazancı olmalı ki trans yağlar bir sektör oluştursun öyle değil mi?

Kazanç şu, doymamış yağlar trans yağlara çevrildiğinde ağızda bıraktığı his daha farklı ve memnun edici oluyor. Dolayısıyla trans yağ barındıran besinler bize daha cazip ve lezzetli geliyor. Tatlarını çok seviyor ve onlardan bir türlü vazgeçemiyoruz. Trans yağların fazla tüketiminin sonucu da gelsin kilolar.

Doğal yağlar oda sıcaklığında semsert katı halde durmaz. Dolayısıyla market rafları için iyi bir seçenek değil. Market raflarını süsleyen trans yağlar da sağlığımız için iyi bir seçenek değil.

Trans yağlar kötü kolesterolü (LDL) arttırmaz, ancak iyi kolesterolü (HDL) düşürür. Aynı zamanda son yapışan çalışmalar fazla miktarda trans yağ tüketiminin Alzheimer hastalığına yol açabileceğini gösteriyor.

Doymuş yağlar

Trans yağların yanı sıra, doymuş yağlar da kötü huylu yağlar sınıfına sokabileceğimiz cinsten. Genel olarak hayvansal gıdalarda bulunan doymuş yağlar fazla tüketildiğinde kolesterol düzeyini yükseltir, kalp rahatsızlıkları ve obeziteye yol açar.

Margarin, tereyağı, iç yağı, yer fıstığı yağı gibi yağlar doymuş yağlara örnektir. Günlük aldığınız kalori miktarının %7'den fazlası doymuş yağlardan gelmemelidir. Örneğin, günde 2000 kalori alıyorsanız, bunun en fazla 140 kalorisi doymuş yağlardan olmalı daha fazlası değil.

Bilinçli olma vakti!

New England Journal of Medicine, 14 yaşından büyük 80.000 kadın üzerinden yapmış olduğu araştırma sonucunda obezite ve kalp rahatsızlıklarının trans yağ tüketimiyle doğrudan ilişkili olduğunu ortaya koydu.

Basit bir öğünde bile yüksek miktarda kötü huylu yağ tüketimi kan damarlarının fonksiyonunu ve elastikiyetini azaltıyor. Bu da kalp hastalıklarının oluşma sürecine katkı sağlıyor.

Eğer işlenmemiş gıdalar tüketip doğru beslenirseniz, bir çok kronik hastalığa sebep olan obeziteyi engellemiş olacaksınız. Unutmayın ki işlenmiş trans yağ içeren yiyecekler için öncelikli düşünülen şey karlılığı arttırmak, obeziteyi engellemek değil.

Ekstra bilgi:

- The World Health Organization, günlük aldığınız kalori miktarının %1'den fazlasının trans yağ olmamasını öneriyor.

- Bir waffle 4.5gram , en küçük boy cipsler 8gram, bir yemek kaşığı margarin 3.5gram trans yağ içeriyor.

- Sütteki yağın %5 veya %8 'i trans yağlardan oluşuyor. Yağsız süt tercih etmek doğru bir tercih olacaktır.

Son söz olarak trans yağ alımınızı mümkün olduğunca azaltmanız, diyetinizde doymuş yağlara %7'den fazla yer vermemeniz gerektiğini söyleyebilirim. Böylelikle varsa fazla kilolarınızı vereceksiniz. Devam ettiğiniz taktirde obeziteden korunacak ve kalp hastalıklarına yakalanma riskini minimuma indireceksiniz. Uygulayıp uygulamamak sizin tercihiniz.